Với những đặc tính riêng của các đồ dùng bằng chất liệu đất nung, đồ gốm cho vai trò, vị trí quan trọng trong cuộc sống sinh hoạt thường ngày, đặc biệt đối với cư dân nông nghiệp sống định cư.
Mặt khác, đồ gốm là một sản phẩm văn hóa nên nó phản ánh một phần phong cách sinh hoạt văn hóa của một cộng đồng người, của một xã hội.
Đồ gồm – đồ dùng phục vụ đời sống sinh hoạt và chế tạo vật liệu xây dựng của cư dân
Trong đời sống vật chất, những đồ chứa đựng được làm bằng các chất liệu như da, gỗ, đá, nan tre, vỏ quả bầu hoặc đất sét được dùng cho một số hoạt đông liên quan đến nông nghiệp, đặc biệt là dùng để chứa nước, các loại chất lỏng và đồ ăn.
Với những thuộc tính riêng, đồ gốm có tính ưu việt và ứng dụng rộng rãi trong đời sống hàng ngày của cộng đồng dân cư. Đồ gốm giữ vai trò là dụng cụ chứa, tích trữ và vận chuyển nước từ các nguồn như giếng, kênh, suối, sông… về nơi cư trú.
Hình dáng và kích cỡ của các loại bình, xô, chậu trữ nước sẽ phụ thuộc vào cách vận chuyển. Những chiếc bình dùng để người phụ nữ Chăm mang trên đầu thường có hình dáng và kích cỡ hạn chế. Những chiếc bình dùng để tích trữ nước tại nhà sẽ có kích thước lớn hơn và có hình dạng khác.
Bên cạnh đó, đồ gốm còn giữ vai trò làm vật chứa đựng và bảo vệ ngũ cốc khỏi các loài côn trùng và tránh ẩm mốc; làm nồi dùng để đun nấu thức ăn, dụng cụ để đựng thức ăn như bát, đĩa, cốc,…
Ngoài ra, đồ gốm còn được sử dụng rất phổ biến để chế tạo ra những vật liệu xây dựng (gạch, ngói), vật liệu trang trí (phù điêu, linh vật,…).
Đặc biệt, đồ gốm còn được sử dụng như một loại “bao bì” chuyên chứa đựng những chất lỏn khác để vận chuyển trong giao thương, tích trữ.
Đồ gốm có góp vai trò nhất định trong đời sống tinh thần và tín ngưỡng của cư dân
Đồ gốm phát triển mạnh mẽ trong các xã hội, trong đời sống hàng ngày của cư dân, đồng thời cũng có những vị trí nhất định trong tín ngưỡng cư dân.
Trước hết, đồ gốm được làm đồ tùy táng (đồ chôn theo người chết) trong tang ma (gốm minh khí). Có những đồ gốm được chế tạo riêng chỉ dành cho việc làm đồ chôn theo người chết, có thể là những mô phỏng đồ gốm vật dụng sinh hoạt của người sống nhưng kích thước nhỏ hơn nhiều.
Những đồ gốm phục vụ cho đời sống tâm linh, đồ dùng thờ cúng, bát/mâm bồng, kendi dùng để đụng vật phẩm hoặc nước trong các buổi lễ tế thờ cúng, tượng thần linh, linh vật, phù điêu,…
Gốm cũng là nơi con người gửi gắm những tư duy, cảm xúc của người làm thông qua kiểu dáng, hoa văn trang trí trên bề mặt gốm.
Ngày nay, để đáp ứng nhu cầu thị trường, các nghệ nhân gốm Bàu Trúc đã sáng tạo ra các mẫu gốm mỹ nghệ như tượng Siva, hộp đèn, mô hình vũ nữ trà kiệu,…phục vụ các khách du lịch và ứng dụng nhiều trong các nhà hàng, khách sạn và đồng thời đưa sản phẩm gốm Champa vươn ra thị trường quốc tế.
